Kira Sertifikası Nedir
Dünyada “sukuk” olarak bilinen finansal sertifikalar, Türk mevzuatında “kira sertifikaları” olarak yerini bulmuştur. Arapça kökenli bir kelime olan Sukuk, faizsiz bono olarak nitelendirilmektedir. Sukuk, AAOIFI tarafından şu şekilde tanımlanmaktadır: “Mevcut mal, menfaat veya hizmet ya da belirli/mevcut bir proje veya özel bir yatırım faaliyeti halinde bulunan varlıklar üzerinde şayi ortak mülkiyeti ifade eder şekilde ve birbirine eşit değerde ihraç edilen sertifikalardır. Ancak bu sertifikalar (sukuk), sertifika bedelleri tahsil edildikten, ihraç gerçekleşip halka/yatırımcılara arz tamamlandıktan ve bunlar ihraç edildikleri amaç için kullanılmaya başlandıktan sonra varlıklar üzerinde eşit değerde ortak mülkiyeti ifade ederler.”
Sukuk, faizsiz finansman ilkelerine uygun menkul kıymetlerdir. En basit şekliyle sukuk bir varlığa sahip olmayı veya ondan yararlanma hakkını göstermektedir. Kiraya dayalı (Ijara) sukuk çeşidinde olduğu gibi sukuk, yatırımcısına sabit ve düzenli getiri sağlayan, ikincil piyasalarda alım satıma konu edilebilen, likit bir faizsiz sermaye piyasası ürünü işlevini görmektedir.
Uluslararası uygulamalarda bir çok sukuk çeşidine rastlamak mümkündür. AAOIFI’nin yaptığı tasnife göre sukuk çeşitleri şu şekildedir. Kiradaki varlıkların aslına malik olmayı sağlayan sukuk (Ijara Sukuk), varlıkların menfaatlerine malik olmayı sağlayan sukuk, hizmet paketine malik olmayı sağlayan sukuk, murabaha akdine dayalı sukuk, selem akdine dayalı sukuk, istisna akdine (eser sözleşmesi) dayalı sukuk, emek-sermaye ortaklığına (mudarabe) dayalı sukuk, sermaye ortaklığına dayalı (müşareke) sukuk, yatırım vekaletine dayalı (Wakale) sukuk, ziraat ortakçılığına dayalı (müzaraa) sukuk, bağ-bahçe ortakçılığına dayalı (müsakat) sukuk, ağaç dikip yetiştirme ortakçılığına dayalı (muğarase) sukuk.
Kira Sertifikaları Tebliği ise kira sertifikasını aşağıdaki şekilde tanımlamaktadır: “Kira sertifikası, her türlü varlık ve hakkın finansmanını sağlamak amacıyla varlık kiralama şirketi tarafından ihraç edilen ve sahiplerinin bu varlık veya haktan elde edilen gelirlerden payları oranında hak sahibi olmalarını sağlayan menkul kıymeti ifade eder.”
Türk mevzuatına gelince, Kira Sertifikaları Tebliği kira sertifikası türlerini;
- Sahipliğe,
- Yönetim sözleşmesine,
- Alım-satıma,
- Ortaklığa,
- Eser sözleşmesine,
